Littéralité et Littérarité
ژان رنه
لدمیرال
Professeur émérite, Université Nanterre, Nanterre, France
author
text
article
2020
fre
A l'occasion d'une journée d'étude organisée par le Centre d'études de la traduction et du Département de traduction française de l'université Allameh Tabatab'i, consacrée aux Nouvelles théories et recherches en traduction littéraire, le professeur Jean-René Ladmiral a fait un discours abordant la question du littéralisme et la dimension littéraire de la traduction. Marjan Farjah a réalisé la transcription de ce discours.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
6
28
https://rlf.atu.ac.ir/article_11314_22f59a9cb2f1b5a7c2b9c8888d9ade65.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.11314
زبان فرانسه، یک عامل جبرگرایی اجتماعی در رمان های نویسندگان زن ایرانی فرانسه زبان
سعید
خان آبادی
دانشگاه شهید بهشتی
author
علی
عباسی
استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی
author
text
article
2020
fre
در سال های اخیر با ظهور موجی از رمان نویسان زن ایرانی مواجه هستیم که زبان فرانسه را به عنوان زبان آفرینش ادبی خویش برگزیده اند. این نویسندگان از طیف مهاجران ایرانی هستند که در دهه های 70 و 80 میلادی در جریان التهابات مربوط به انقلاب اسلامی، ایران را ترک کرده اند. با مطالعه رمان های این نویسندگان زن ایرانی فرانسه زبان، شباهت های فراوانی در بین آنها از جهت ساختار و سبک نوشتار، محتوا و موضع گیری های سیاسی و اجتماعی و نحوه استقبال از آنها توسط رسانه ها و محافل ادبی غربی میتوان یافت. حادثه ترک کشور در قالب فراری پر دلهره، تبعید خودخواسته با فشارهای روانی و عوارض عاطفی ناشی از آن، مشکل ادغام یک زن ایرانی در جامعه فرانسوی و مطالبات مربوط به حقوق زنان و جایگاه زن در جامعه ایرانی، از موضوعات همیشگی آثار این نویسندگان است. وجود این شباهت ها ما را بر آن داشت تا به کنکاش برای یافتن ریشه های جامعه شناختی پیدایش این تجربه زیسته همسان نزد این شخصیت ها بپردازیم. نظریه جبرگرایی اجتماعی که کنش فرد را برخاسته از جبر عوامل اجتماعی میداند، در نگاه جامعه شناسان فرانسوی از دورکیم تا بوردیو همواره مورد توجه بوده است. این پژوهش بین رشته ای بر آن است تا با ارائه خوانشی نوین و بومی از جبرگرایی اجتماعی در قالب کنشگران دوگانه ایرانی و فرانسوی، این نظریه جامعه شناختی را در حوزه نقد ادبی مطرح کند.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
29
52
https://rlf.atu.ac.ir/article_11316_acdd483e7759c58f49f9b93d4ce19420.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.51107.1061
کاربرد ترجمهی واژهی «Mal»
محمد رحیم
احمدی
دانشگاه الزهرا، گروه فرانسه
author
text
article
2020
fre
واژهی «Mal» در زبان فرانسه حاوی معانی آشکار و ضمنی متعددی است که برای مترجم، بهویژه مترجم تازهکار، بسیار دردسرساز است. با بررسی معانی و دلالتهای آن در زبان فرانسه و ترجمه آن به زبانهای مختلف، بهویژه در آثار ادبی ترجمهشده به زبان فارسی میتوان تصدیق کرد که ترجمهی این کلمه در متون ادبی زبانهای مختلف چندان سهل و بدیهی بهنظر نمیرسد و ریشهی این مشکلات هم مربوط است به برداشتهای متفاوت از این واژه و همچنین به دشواری یافتن معادلهای کاملاً منطبق بر واژهی فرانسوی. نمونهی بارز آن ترجمههای متفاوت و گاهی بسیار دور از همِ این واژه در عنوان مجموعهی اشعار بودلر یا Les Fleurs du Mal است. مترجم ادبی نمیتواند یافتههای نقد ادبی دربارهی اثری را که در حال ترجمهی آن است نادیده بگیرد و تنها با خوانشی سنتی از آن به ترجمه بپردازد. ترجمههای «گلهای بیماری» بودلر به زبان فارسی نمونهای از این نادیدهانگاری است، این در حالیست که بودلرشناسان معاصر مسألهی «سودا» و «مالیخولیا» را یکی از مؤلفههای ذاتی این مجموعهی اشعار میدانند، طوریکه خود بودلر نیز به شکلی ضمنی به آن بارها اشاره کرده است.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
53
68
https://rlf.atu.ac.ir/article_11317_46f5a010692ae59a8fac183590817ac1.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.45417.1045
نقد رفتارشناسانه، رویکردی نوین: مطالعهی تطبیقی افسانههای ازوپ ولافونتن
Mohamed-Sami
Alloun
Département de Français, Faculté des langues étrangères, Université d'Alger 2 Abou el Kacem Saadallah
author
text
article
2020
fre
حالات و رویکردهایی که نویسنده در خلال آفرینشهای خود، در مقابل مفهومسازیاش از اولین محیط روایی که ما «طبیعت» میخوانیمش، اتخاذ میکند، همه مؤلفههایی هستند که جوهره و ابعاد اثر او را تعیین میکنند: به ویژه لایههای مختلف آن و سازگاریها و غلظتهای متفاوت عناصر آن. اما خواننده، در نقش خود، ناگزیر، به هرگونه تحریف روایت طبیعیِ نهفته در پس روایت فرهنگی توجه و حساسیت بسیاری دارد. برخی از نویسندگان، با درک جذابیتی که این نوع عصیانها میتوانند داشته باشند، آن را به موضوع اصلی طرح داستان خود بدل کردهاند. اثر سیارهی میمونها گواهی بر این امر است. نقد رفتارشناسانه، پیش از هر چیز، مطالعهی هرگونه پیکرهی ادبی بهمثابهی لایهبندی روایتی فرهنگی و یک یا چند روایت طبیعی، قطعه(ها) یا عنصر(های) این روایت(ها) است. این نقد بهنوعی واکاوی بازتاب و بارنماییهای روایات طبیعی در متون ادبی است؛ پس میتوان گفت این نوع نقد رویکردی ادبی است به علیتها، کارکردها، ثبات و وضعیت اشیاء آن. همچنین، بازبینی واقعیت حیوانات و سهم آن در ادبیات است. از دیدگاه نقد رفتارشناسانه، هر گونه خود داستانی است. از این رو مطالعهی داستان از طریق گونهها می تواند جالب باشد. چه افسانه های ازوپ، چه آثار بیدپایی، آثار کافکا، جورج اورول یا برنارد وربر، هر متن ادبی که شامل شخصیتهای حیوانی باشد، پیکرهای احتمالی برای نقد رفتارشناسانه است.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
69
90
https://rlf.atu.ac.ir/article_11318_039d680ac50b1f2f34eb5135057ead5e.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.51133.1064
خیال پردازی و زنانگی در آثار کولت : سیدو، پیچک های تاک و گندم نارس
فرناز
ارفعی زاده
دانشکده زبان های خارجی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
author
text
article
2020
fre
خیال پردازی مفهومی چند بعدی است که در ارتباط مستقیم با دنیای ذهنی خالق یک اثر ادبی قرار دارد ، از این رو در حوزه نقد آثار ادبی از دریچه نقد مضمونی نقش مهمی دارد زیرا برای مطالعۀ آثار ادبی از ورای مفهوم خیال پردازی می بایست تصاویر خیال پردازانه و رابطه شان با یکدیگر مورد بررسی قرار گیرد. درک و مطالعه خیال پردازی و تصاویر آن یکی از کلیدهای اصلی ورود به دنیای سیدونی گابریل کولت نویسندۀ فرانسوی است زیرا این نویسنده مفهوم خیال پردازی را در آثار خود به مفاهیم دیگر همچون توصیف شخصیت ها و جایگاه هر یک از آنان در سیر روایی داستان پیوند می زند. این موضوع در سه اثر سیدو، پیچک های تاک و گندم نارس از اهمیت ویژه ای برخوردار است و خیال پردازی و تصاویر خیال پردازانه در رابطه مستقیم با توصیفات ارائه شده از شخصیت های زن در هر سه اثر قرار دارد. در مقالۀ حاضر با استفاده از رویکرد نقد مضمونی و از ورای روش توصیفی- تحلیلی یانیک رش که بیشتر بر جزییاتی نظیر جایگاه رنگ ها و انرژی شان در توصیف فیزیکی شخصیت ها استوار است به بررسی مفهوم خیال پردازی در آثار کولت خواهیم پرداخت. از این رو توصیفات صورت گرفته از شخصیت های زن در سه اثر سیدو، پیچک های تاک و گندم نارس را مورد مطالعه قرار داده و توصیفات ظاهری، روحیات و اندیشه ی این شخصیت ها و همچنین جایگاه رنگ و اهمیت واژگان رنگ ها در توصیف خلقیات و ظاهر شخصیت های زن را بررسی خواهیم کرد.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
91
104
https://rlf.atu.ac.ir/article_11315_1604910f74eb797a29714d7fd000e9a4.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.43919.1041
چالش مربوط به آموزش بر اساس رویکردهای جامعهشناختی در چندزبانگی : تأثیر بازنماییها و زبان مرجع بر عملکرد نوشتاری
یوسف
باشا
دانشجوی دکترا، دانشگاه بیلدا ۲، الجزایر
author
text
article
2020
fre
در این مقاله، ما بر بازنماییهای که معلمان با ادغام زبان مرجع انجام میدهند و تأثیر آن بر مهارتهای نوشتاری دانشآموزان تمرکز می کنیم و نخست این پرسش را مطرح میکنیم: تأثیر بازنماییها و زبان مرجع بر مهارت نوشتن دانشآموزان چیست؟ برای پاسخ به این پرسش، ما یک راهنمای نوشتن را برای دو کلاس با شیوههای مختلف زبانی- یک زبانه و چندزبانه – در نظر میگیریم که معلمان این کلاسها بازنماییهای متفاوتی را ارائه میدهند. نتایج مطالعه نشان میدهد که استفاده از زبان مرجع باعث بهبود تولیدات نوشتاری زبان آموزان میشود و استفاده از زبان مرجع بدین روش که معلم از زبان مرجع به زبان فرانسوی می رود تا انواع خاصی از عبارات را توضیح دهد به درک بیشتر فراگیران یاری میرساند.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
105
121
https://rlf.atu.ac.ir/article_11319_ee000eb802a035ec9a2ea0b645e76520.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.51305.1078
نحو در عنوانهای مطبوعاتی: مورد مجلهی تونسی «Le Temps»
رفیقه
بن عبدالله
Faculté des sciences humaines et sociales de Tunis- Département Français.
author
text
article
2020
fre
هدفِ این مقاله بررسی ویژگیهای نحوی عناوین روزنامهها که در متن جایگاهی ویژه دارند. آنها راهبردهای زبانی بسیار خاصی را بهکار میگیرند و کارکردهای گوناگونی دارند. عناوین مطبوعات توجه ما را به خود جلب میکنند و، به واسطهی ویژگیهای نحویشان و اَشکال بازنمایی ِخبرهایی که بیان میکنند، خواه از یک گفتوگوی خبری متمایز باشد، خواه یک رویداد، از دیگر گفتمانهای اطلاعاتی متمایز هستند. ارائهی عناوین روزنامهنگاری صرفاً از یک راهبرد تعلیق بهره میگیرد، زیرا روزنامهنگار همیشه بهدنبال این است که عطش خواندن را در خواننده برانگیزد. عناوین میتوانند متنوع باشند، به شکل گروههای اسمی، جملات دارای حذف، عبارات استفهامی و حروف ندا و اصوات هستند. خواننده بازیگر اصلی و مسئول گرفتن این تصمیم است که آیا از روی عنوان پیشنهادی، به خواندن محتوای مقاله موردنظر ادامه دهد یا نه.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
122
140
https://rlf.atu.ac.ir/article_11320_461ad86dd099d04bd1aba5970dc76a5e.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.51118.1068
دسترسی به فرهنگِ دیگری از طریق آموزش ترانههای فرانسوی در کلاس سوم دبیرستان: کشور الجزایر
SOUAD
BENABBES
Université Larbi Ben M'hidi, Oum El Bouaghi
author
text
article
2020
fre
این مقاله، از یک سو، نتایجِ پرسشنامهای را که با همکاری شماری از معلمان دبیرستانی در الجزایر پر شده است بررسی و تحلیل میکند. موضوع پرسشنامه دربارهی جایگاهی است که این معلمان در آموزش زبان فرانسه به توانشهای بین فرهنگی اختصاص می دهند و، بهطور ویژه، به نقش آموزش ترانههای فرانسوی در آشنایی با فرهنگ دیگری میپردازد. از سوی دیگر، در این مقاله سعی میشود یک مطالعهی تحلیلی دربارهی بازنمایی دانشآموزان سال سوم متوسطه از زبان فرانسوی و فرهنگی که با خود به همراه میآورد صورت گیرد، تا بررسی شود که آیا، در نهایت، استفاده از ترانههای فرانسوی با غنای موسیقی و فرهنگی اجتماعی خود میتواند این زبانآموزان را به سمت کسب مهارتهای بینافرهنگی سوق دهد و به بالابردن شناخت از دیگری و سطح تحمل در مواجهه با دیگر فرهنگها بیانجامد. موسیقی بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمرهی ما است: همه جا ما را در احاطهی خود دارد (رادیو ، تلویزیون ، اینترنت و غیره). به گفتهی افلاطون: «موسیقی یک قانون اخلاقی است، روح را به قلب پیوند میدهد و بالهایی به فکر ما میبخشد که خیال را به پرواز درمیآورد. موسیقی جذابیتی برای غم و اندوه، خوشحالی، زندگی، به همه چیز دارد.» بنابراین ترانه سندی است که با وقایع کنونی متناسب است و بازتاب جامعهای است که آن را تولید میکند. ازینرو، برای یادگیری زبان بسیار مناسب است. جوانان میتوانند خود را در ترانهها بیایند، همانگونه که در متونی مییابند که از زندگی، خواستههایشان، انتظارات و سرکشیهایشان سخن به میان میآورد.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
141
155
https://rlf.atu.ac.ir/article_11321_f9f1c9dff7f13f3a268ed36f834fd049.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.51278.1076
رویکردی فرافرهنگی به متون ادبی در مدارس: مورد کیفیشدن مقطع متوسطه
Yassine
Kartit
Imm 48, appt n.5, avenue de France, Agdal, Rabat
author
text
article
2020
fre
پیامدهای جهانی بهکارگیری ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات بدان معنی است که ما اکنون در تمدنِ مشترک منحصربهفردی زندگی میکنیم، نوعی گشودگی کلی به جهان که سبب میشود تا انسانها دیگر فقط به یک الگوی منفرد فرهنگی محدود نشوند و بر اساس آن تفکیک نشوند. آنها قادرند تا جهان را به گونهای دیگر درک کند و، از طریق اکتشافات بی قیدوشرط و بیشمار مفهوم دیگری به بازاندیشی هستی و مفهوم بودن خود بپردازند. بنابراین، ادبیات نیز به مثابهی عاملی برجسته و مؤثر در شکلگیری ویژگیهای افراد قلمداد میشود و تدریس آن باید با ملاحظه و تدبیر صورت گیرد. در این راستا، این مقاله بهطور جامع دریافت و درک متون ادبی را در سیستم آموزشی مراکش در زمینههای متنوع فرهنگی و اجتماعی مطالعه میکند تا تأثیرگذاری ابزار فناوری و اطلاعات را بر روی سازوکار شناختیِ بازنمایی و پردازش اطلاعات توسط خواننده بررسی کند.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
156
168
https://rlf.atu.ac.ir/article_11322_e3e16316927fa6292a4fa92c4a342e4a.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.51096.1077
خلاقیت و نوآوری در آموزش ترجمه در دانشگاه های ایران
فاطمه
میرزا ابراهیم تهرانی
دانشگاه علامه طباطبایی
author
text
article
2020
fre
این مقاله، که به مناسبت روز جهانی معلم زبان فرانسه در سال ۲۰۱۹ ارائه شد، نخست چالشهای آموزش ترجمه در دانشگاههای ایران را به صورت اجمالی بررسی میکند و سپس به شرح اهمیت خلاقیت و نوآوری در آموزش ترجمه میپردازد. خلاقیت و نوآوری منحصر به آموزش ترجمه نیست و در تمام رشتهها به آن توجه میشود؛ در واقع نوآوری نیروی محرکهی دانشگاه است که باعث پیشرفت علم و جامعه می شود. در این مقاله تلاش کردیم تا به این پرسش پاسخ دهیم که چگونه مدرسان میتوانند، با اتکا به خلاقیت و نوآوری، ترجمه را آموزش دهند. در ادامه نشان دادیم مدرسی به اهداف از پیشتعیینشدهی خود میرسد که آموزش ترجمه را بر پایهی تخصص بنا نهاده باشد و برای تدریس ترجمه مهارتهای لازم را کسب کرده و آموزش دیده باشد. بدیهی است آموزش ترجمه متفاوت از آموزش زبان و ادبیات است و آشنایی با اصول و مبانی ترجمه و تسلط به آن از الزامات تدریس در این رشته است. در پایان، برای تدوین یک برنامهی آموزشی نوین، پیشنهاد میشود در شیوهی گزینش و تربیت مدرس ترجمه بازنگری شود و همچنین برنامههای آموزشی با توجه به مؤلفههای فراشناختی و نقش فعال و محوری دانشجویان تنظیم شود و بخشی از مسئولیتها به عهدهی آنها گذاشته شود تا احساس نارضایتی از کلاس ترجمه در آنها ایجاد نشود.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
169
184
https://rlf.atu.ac.ir/article_11323_bf3b3f010f73e8e8d15c9855d62629f7.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.54207.1085
مطالعهی نوشتار خودزیستنامهی آندره ژید در «اگر دانه نمیرد» بر اساس مبانی خودزیستنگاری فیلیپ لوژون: تقابل، واقعیت و تناقض
مریم
رفیع زاده
دانشجوی دکتری زبان وادبیات فرانسه، واحد علوم و تحقیقات تهران-دانشگاه آزاد اسلامی
author
مجید
یوسفی بهزادی
عضو هیات علمی گروه زبانهای خارجی (فرانسه) واحد علوم و تحقیقات تهران -دانشگاه آزاد اسلامی
author
text
article
2020
fre
مقالهی حاضر بر آن است تا به مطالعهی نوشتار خودزیستنامهی آندره ژید (1951-1869) در اگر دانه نمیرد بپردازد و تقابل بین تناقض و واقعیت را در اعترافات شخصی او آشکار سازد. در واقع، مبانی اتوبیوگرافی (خودزیستنگاری) فیلیپ لوژون بهعنوان معیاری مناسب بهکار گرفته میشود تا بازآفرینی تصویر خویش و خلق دوبارهی خود (آندره ژید) هدف هر نگاه جستجوگر قرار گیرد: من «متحرک» یا من «واقعی» ؟ این بدان معناست که ژید با اشاره به عبارت حقیقت ثانویه که میل باطنی تلقی می شود، تلاش میکند سرگذشتنویسی خویش را در روایتی مصلحتطلبانه توجیه کند. بدین ترتیب، کاربرد مبانی اتوبیوگرافی لوژون، برای بررسی اگر دانه نمیرد بهعنوان اثری دوگانه پیشنهاد میدهیم، بهطوریکه تناقض و یاواقعیت آن در هویتی پیچیده و نگاهی به گذشته متبلور میشود. تلاش خواهیم کرد در این اثر دیدگاه ژید را در قبال اتوبیوگرافی نشان دهیم و انگیزه های وی را در نقش یک راوی فرصتطلب مشخص نماییم.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
185
205
https://rlf.atu.ac.ir/article_11324_85e2bdfa5237b5adf46c4ada57e2fbde.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.51264.1075
ترس از گذر زمان در آثار تئوفیل گوتیه
مرجان
سپنجی
دانشگاه شهیذ بهشتی
author
text
article
2020
fre
در این تحقیق جنبههای فانتستیک آثار تئوفیل گوتیه مورد بررسی قرار میگیرند. در آثار گوتیه زمان دارای اهمیت بسیاری است و بیشتر در خواننده عدم اطمینان، ترس و تعلیق را بر می انگیزد. در واقع نویسنده در مقابل گذر زمان و مرگ ترس خود را آشکار می کند. بنابراین زمان نقشی تعیین کننده در تخیّل تئوفیل گوتیه دارد. برای بررسی دنیای تخیلی نویسنده از روش ژیلبر دوران استفاده شده است. مطالعات ژیلبر دوران در حوزه نقد تخیلی در اثر معروف او ساختارهای انسان شناسی قوه تخیّل معرفی شده است. او در جستجوی ثابتهای تصاویر هنری است.بنابر این به سؤالات زیر چنین پاسخ دادیم : آیا گوتیه ترس خود را از زمان و مرگ نشان می دهد؟ آیا گوتیه موفق میشود زمان را تحت کنترل خویش درآورد؟ لذا به وسیله این رویکرد به این نتیجه دست یافتیم که تئوفیل گوتیه هم به عنوان یک انسان نسبت به مسالهٔ زمان واکنش نشان می دهد و تمایل به یک زندگی جاودان دارد.
Recherches en Langue Française
Université Allameh Tabatabaï
2676-6450
1
v.
2
no.
2020
206
230
https://rlf.atu.ac.ir/article_11325_474fd92a0600ae9736044781ded4bf07.pdf
dx.doi.org/10.22054/rlf.2020.44190.1042