Type de document : Original Article

Auteurs

Université Allameh Tabataba'i

Résumé

La grande richesse de l’imagination de ‘Attār et sa vision profondément mystique sur le monde, rend assez difficile la traduction de son œuvre Mantiq at-Tayr. Selon nous, dans le genre de la traduction des œuvres mystiques, l’essentiel est la transmission adéquate de « l’image-sens» de l’original dans la version traduite, pour que le lecteur de L2 (français) reçoive le même effet que le lecteur de L1 (persan). Pour ce faire, il faut bien connaître le monde imaginaire du poète et vivre avec lui l’esprit et la vision de son monde. Par la catégorisation traductologique d’Efim Etkind, présentée dans son ouvrage Un art en crise, nous avons révisé une traduction française de la poésie de ‘Attār pour aborder encore la question de la nécessité d’une «traduction-recréation» ou d’une «traduction-interprétation», lorsqu’il s’agit d’un domaine poético-mystique. La traduction versifiée et la manière traductive de Leili Anvar, traductrice de cette œuvre, nous paraît à revaloriser.

Mots clés

Titre d’article [Persian]

ترجمه شعر عرفانی در قالب «بازآفرینی و تفسیر»: بررسی یک ترجمه فرانسوی از منطق الطیر

Auteurs [Persian]

  • معصومه احمدی
  • صفورا اژدری

دانشگاه علامه طباطبایی

Résumé [Persian]

غنای دنیای تخیل عطار و نگاه عمیقاً عرفانی او به جهان ترجمه‌‌ی اثرش منطق الطیر را دشوار می‌کند. به باور نویسندگان این مقاله، در ژانر ترجمه‌ی عرفانی، انتقال دقیق «تصویرـ معنا» در نسخه‌ی ترجمه‌شده ضروری است، به طوری که اثرگذاری متن ترجمه‌شده بر خواننده‌‌اش مشابه با اثری باشد که متن اصلی بر خواننده‌ی آن دارد و، به بیان دیگر، خواننده‌ی متن فرانسوی دریافتی مشابه با خواننده‌ی متن فارسی داشته باشد. برای این کار لازم است که دنیای خیال شاعر را به‌خوبی بشناسیم تا بتوانیم روح تخیل و جهان‌بینی او را در اثرش به‌طور زنده دریابیم و زندگی کنیم. ما در این مقاله، بر اساس دسته‌بندی انواع ترجمه افیم اتکین که  در کتابش با عنوان هنری در بحران آمده، ترجمه فرانسوی شعر عطار را بررسی کرده‌ایم تا ضرورت «ترجمه-تفسیر» و یا «ترجمه-بازآفرینی» را در حوزه‌ی شعر عرفانی نشان دهیم. به باور نویسندگان این مقاله، نسخه‌ی ترجمه‌ی موزون و منظوم لیلی انور و نیز شیوه ترجمه وی ارزش تأمل و تحلیل دارد.

Mots clés [Persian]

  • عطار
  • اِتکین
  • بازآفرینش
  • تفسیر
  • عرفان

Titre d’article [English]

Translation of Mystical Poetry as “Recreation and Interpretation”: a Review of a translation of Mantiq at-Tayr

Résumé [English]

The richness of Attār’s world of imagination and his deeply mystical vision of the world makes it difficult to translate his work Mantiq al-Tayr. The authors of the present paper believe that, in translation of mystical works, the adequate and acute transference of the «image-sense» of the original in the translated version is essential, so that the reader of L2 (French) receives the same effect as the reader of L1 (Persian). To do this, it is necessary to know the imaginary world of the poet so as to be able to perceive the spirit of his imagination and worldview via interpretation. Drawing on Efim Etkind’s categorization of translation, presented in his book An art in crisis, we have analyzed a French translation of the poetry of ‘Attār, to address the necessity of a «translation-recreation» or a «translation-interpretation», for this poetic-mystical domain. The versified translation and translation method of Leili Anvar, the translator of this work, is considered to be worthy of further study and deliberation.

Mots clés [English]

  • Attār
  • Etkind
  • Recreation
  • Interpretation
  • Mystic