Type de document : Original Article

Auteur

• Behzad ... Hashemi

Maître-assistant, département de langue et littérature françaises, Branche Arak, Université Azad Islamique, Arak, Iran.

Résumé

Dans Le Fou d’Elsa (1963), Louis Aragon propose une réinterprétation du mythe oriental de Leyli et Majnûn, en le réinscrivant dans les turbulences du XXe siècle. Cette relecture prend place dans un contexte marqué par les conflits politiques, les désillusions idéologiques et une profonde crise des repères spirituels. À travers cette réappropriation, Aragon explore les possibilités offertes par un récit d’amour mystique ancestral pour incarner une forme de résistance poétique, raviver la mémoire collective et nourrir une espérance face aux bouleversements de son époque. Cette étude se propose d’examiner la manière dont Aragon actualise le mythe soufi de Leyli et Majnûn en le réinscrivant dans une dynamique poétique et politique propre à son époque. Il s’agit de mettre en lumière la façon dont l’amour absolu devient un levier esthétique et symbolique de lutte contre la déshumanisation, tout en glorifiant la figure féminine comme médiatrice de sens et d’humanité. La démarche adoptée repose sur une analyse comparative entre la version classique du mythe — telle que formulée par Jâmî au XIVe siècle — et sa réinterprétation aragonienne. L’étude articule une lecture intertextuelle fondée sur l’échange entre traditions poétiques orientales et occidentales, Aragon y conçoit une œuvre synthétique où se rejoignent lyrisme amoureux, imaginaire mystique et engagement militant. En mettant en dialogue les héritages de l’Orient et de l’Occident, l’auteur confère à ce mythe ancien une résonance nouvelle, universelle et profondément humaine. Dès lors, la poésie devient, pour Aragon, un espace de résistance et de transmission

Mots clés

• "
• Jâmî"
• Aragon"
• Mythe de Leyli et Majnûn"
• ؛"
• Le Fou d’Elsa"
• ؛ "
• amour mystique"

Titre d’article [Persian]

شعر، عشق و تعهد : بازآفرینی اسطوره‌ی لیلی و مجنون جامی در مجنون الزا اثر لویی آراگون

Auteur [Persian]

• بهزاد هاشمی

استاد یار و عضو هیات علمی گروه زبان فرانسه دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد اراک، اراک، ایران

Résumé [Persian]

چکیده

چکیده

در کتاب مجنون الزا (1963)، لویی آراگون به بازخوانی اسطورۀ شرقی لیلی و مجنون می‌پردازد و آن را در بستر تحولات پرآشوب قرن بیستم قرار می‌دهد. این خوانش نو در فضایی آکنده از تنش‌های سیاسی، سرخوردگی‌های ایدئولوژیک و بحران‌های عمیق معنوی نویسنده شکل می‌گیرد. آراگون به کمک ظرفیت‌های نهفتۀ عشق عرفانی، می‌کوشد تا این داستان کهن را به نماد مقاومت شاعر، احیای حافظۀ جمعی و دمیدن نسیم امید در دل تند بادهای زمانه بدل سازد. پژوهش حاضر به واکاوی شیوۀ بارآفرینی داستان عرفانی لیلی و مجنون از سوی آراگون می‌پردازد؛ اسطوره‌ای که در قالبی شاعرانه و متناسب با مقتضیات تاریخی و سیاسی او بازآفرینی شده‌است. هدف آن است نشان داده شود که چگونه عشق متعالی به سمبل زیباشناختی و نمادین در مبارزه با اصول انسان‌ستیزمبّدل می‌شود و چگونه تصویر زن، در مقام واسطۀ معنا و انسانیّت، به جایگاهی ستایش‌برانگیز دست‌می‌یابد. روش تحقیق بر بنیاد تحلیل تطبیقی میان روایت کلاسیک جامی در قرن چهاردهم و بازخوانی نوین آراگون بناشده و خوانشی بینامتنی را پیشنهاد می‌کند که بر تعامل میان سنت‌های شعری شرق و غرب استواراست. آراگون با خلق اثری تلفیقی، تغزّل عاشقانه، تخیّل عرفانی و تعهد سیاسی را درهم می‌تند و از رهگذر گفت‌وگوی میراث‌های فرهنگی شرق و غرب، به این اسطورۀ دیرینه، نوایی نو، انسانی و جهانشمول می‌بخشد. از این منظر، شعر در نگاه آراگون به میدان مقاومت و انتقال معنا بدل می‌شود و عشق متعالی به واپسین سنگر در برابر نومیدی و فراموشی مبدّل می‌گردد.

Mots clés [Persian]

• "
• جامی "
• آراگون"
• ؛ "
• لیلی و مجنون"
• مجنون الزا"
• ؛"
• عشق عرفانی"