Type de document : Original Article

Auteur

Département de français, Université Alzahra

Résumé

Cet article se penche sur les difficultés des traducteurs à rendre le terme « mal », notamment quand il apparaît dans quelques titres importants comme les Fleurs du Mal de Baudelaire. La polysémie de ce mot, la divergence d’interprétation aussi bien que la difficulté à trouver l’équivalent exact ou adéquat dans la langue cible, en l’occurrence, le persan, expliquent sans doute les choix différents, voire parfois fort éloignés l’un des autres des traducteurs qui se sont attelés à cette tâche. Nous verrons donc que la traduction de ce mot ne va pas tellement de soi et que les traducteurs optent pour des solutions différentes qui ne sont pas toutes, on le convient, pertinentes. Le traducteur littéraire est un grand lecteur qui ne peut pas ignorer la critique littéraire et les analyses profondes dont font l’objet l’œuvre qu’il traduit. Le mal baudelairien est en grande partie lié à la mélancolie et le traducteur ne peut en faire l’économie. On s’apercevra que dans le cas des Fleurs du mal, l’absence d’une lecture moderne et plurielle du recueil poétique baudelairien ainsi que l’incurie des traducteurs, font que ces derniers passent à côté de l’une des significations essentielles du titre de ce recueil, signification reconnue et soulignée par la nouvelle critique littéraire, et même suggérée par le poète lui-même.

Mots clés

Titre d’article [Persian]

کاربرد ترجمه‌ی واژه‌ی «Mal»

Auteur [Persian]

  • محمد رحیم احمدی

دانشگاه الزهرا، گروه فرانسه

Résumé [Persian]

واژه‌ی «Mal» در زبان فرانسه حاوی معانی آشکار و ضمنی متعددی است که برای مترجم، به‌ویژه مترجم تازه‌کار، بسیار دردسرساز است. با بررسی معانی و دلالت‌های آن در زبان فرانسه و ترجمه آن به زبان‌های مختلف، به‌ویژه در آثار ادبی ترجمه‌شده به زبان فارسی می‌توان تصدیق کرد که ترجمه‌ی این کلمه در متون ادبی زبان‌های مختلف چندان سهل و بدیهی به‌نظر نمی‌رسد و ریشه‌ی این مشکلات هم مربوط است به برداشت‌های متفاوت از این واژه و همچنین به دشواری یافتن معادل‌های کاملاً منطبق بر واژه‌ی فرانسوی. نمونه‌ی بارز آن ترجمه‌های متفاوت و گاهی بسیار دور از همِ این واژه در عنوان مجموعه‌ی اشعار بودلر یا Les Fleurs du Mal است. مترجم ادبی نمی‌تواند یافته‌های نقد ادبی درباره‌ی اثری را که در حال ترجمه‌ی آن است  نادیده بگیرد و تنها با خوانشی سنتی از آن به ترجمه بپردازد. ترجمه‌های «گل‌های بیماری» بودلر به زبان فارسی نمونه‌ای از این نادیده‌انگاری است، این در حالی‌ست که  بودلرشناسان معاصر مسأله‌ی «سودا» و «مالیخولیا» را یکی از مؤلفه‌های ذاتی این مجموعه‌ی اشعار می‌دانند، طوری‌که خود بودلر نیز به شکلی ضمنی به آن بارها اشاره کرده است.

Mots clés [Persian]

  • واژه‌ی « Mal»
  • گل‌های بیماری
  • ترانه‌ی نامحبوب
  • ترجمه‌های فارسی
  • مشکلات ترجمه

Titre d’article [English]

Translating the term "Mal"

Résumé [English]

This article examines the difficulties of translators in translating the term "Mal", especially when it appears in some important titles such as Baudelaire's Fleurs du Mal. The polysemy of this word, the divergence of interpretation as well as the difficulty in finding the exact or adequate equivalent in the target language, in this case, Persian, probably explain the different and sometimes very different choices of translators. We will see that the translation of this word is not so easy and translators opt for different solutions that are not all, we agree, relevant. The literary translator is a great reader who cannot ignore the literary criticism and profound analysis of the work he is translating. The Mal of Baudelaire is largely linked to melancholy, and the translator should take it into account. It will be seen that in the case of the Fleurs du Mal, the absence of a modern and plural reading of the Baudelairian poetic collection as well as the carelessness of the translators, cause them to miss out on one of the essential meanings of title of this collection, meaning recognized and emphasized by the new literary criticism, and even suggested by the poet himself.

Mots clés [English]

  • mal
  • Fleurs du Mal
  • Chanson du Mal-Aimé
  • Persian Translations
  • Translation Difficulties