نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد مترجمی زبان فرانسه، دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجه، دانشگاه علامه طباطبائی
2 استادیار گروه مترجمی زبان فرانسه دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
این مسئله که زبان فرانسوی برخلاف زبان فارسی دارای جنس دستوری است، ترجمۀ ماشینی ضمایر فاعلی سوم شخص فارسی به فرانسوی را با چالش‌هایی روبرو می‌سازد. در مطالعۀ حاضر قصد داریم مطابقۀ ضمایر فاعلی سوم شخص را در ترجمۀ فارسی-فرانسۀ مترجم آنلاین گوگل از 50 گزیدۀ مأخوذ از مجموعه‌ای از آثار صادق هدایت را که به کوشش محمد بهارلو (1372) گزین و گردآوری شده‌است، بررسی کنیم. هدف اصلی از پژوهش حاضر آن است که میزان درستی یا نادرستی ترجمۀ ماشینی ضمایر فاعلی سوم شخص توسط مترجم آنلاین گوگل را بسنجیم و علل نادرستی برخی ترجمه‌ها را دریابیم. فرض ما بر این است که چون فارسی زبانی ضمیرانداز است که امکان حذف ضمایر به قرینۀ لفظی را نیز فراهم می‌کند و چون سیستم‌های ترجمۀ ماشینی هنوز مجهز به قابلیت تحلیل بین جمله‌ای نیستند، کیفیت ترجمۀ ضمایر مورد نظر تحت تأثیر قرارخواهد‌گرفت. به این منظور، پژوهشی مبتنی بر شیوۀ تحلیل آماری-توصیفی داده‌ها با تکیه بر نظریۀ مرجع‌گزینی چامسکی انجام خواهیم داد. براساس نتایج به‌دست‌آمده، میزان دقت مترجم آنلاین گوگل در ترجمۀ ضمایر یادشده 44% بوده‌است (که 40% آن را ضمایر «درست ترجمه‌شده» و 4% باقی را برخی ضمایری تشکیل می‌دهند که ترجمه نشده‌اند)؛ در حقیقت، ترجمۀ ضمایر زمانی به درستی صورت گرفته‌است که یا مرجع ضمیر در یک جمله با ضمیر قرار گرفته بود، یا اگر در جملۀ پیش از جملۀ حامل ضمیر قرار داشت، به یک گروه اسمی مذکر ترجمه شده بود.
کلیدواژه‌ها
)