نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صدیقه شرکت مقدم ¹
• فرناز ساسانی ²
• مینا مظهری ³
• مریم نظامی ⁴

¹ دانشیار گروه فرانسه دانشگاه علامه طباطبایی تهران ایران

² استادیار گروه مترجمی زبان فرانسه دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی دانشگاه علامه طباطبائی

³ مینا مظهری، استادیار گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه علامه طباطبائی

⁴ کارشناس ارشد-ترجمه شناسی-دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

کتاب نادیا اثر آندره برتون به عنوان یک ژانر فراواقع‌گرایانه، آکنده از جملاتی است که در زیرساختِ خود، ناخودآگاه، وهم و تخیّل نویسنده را به تصویر کشیده‌است. در این پژوهش برآنیم تا برمبنای آراء ژان بلمن-نوئل از منظر تحلیل و کشف ناخودآگاه متن، به بررسی ترجمۀ کاوه میرعباسی بپردازیم تا دریابیم آیا مترجم به درستی عناصر روانشناسانه را که در نوشتارِ خودکار، رویا، تداعی آزاد و استفاده از عناصر متضاد به شیوۀ سورئالیست‌ها نمود یافته است را در زبان مقصد بازآفرینی کرده است. بدین منظور ابتدا متن زبان مبداء با در نظر گرفتن عناصر یادشده و همچنین ساختار جمله‌ها، تکرار مضامین، استعاره‌ها، شگردها و نوع انتخاب واژه‌ها و سایر نشانه‌های متن در زبان مبداء تحلیل می‌شود تا ناخودآگاه نویسنده از آن بیرون کشیده شود و سپس با مقایسه ترجمۀ آن در زبان مقصد مشخص شود که مترجم تا چه اندازه در بازسازی آن درست عمل کرده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد میرعباسی با توسّل به ترجمۀ تحت الفظی تا حد زیادی در بازآفرینی ناخودآگاه متن موفق عمل کرده است.

کلیدواژه‌ها

• ترجمه
• ادبیات فراواقعی
• نادیا
• ژان بلمن-نوئل
• عناصر روانشناسی

عنوان مقاله [English]

Unconscious Recreation of the Text in Translation: A Case Study of André Breton’s Nadja

چکیده [English]

André Breton’s Nadja is a quintessential work of the surrealist genre, characterized by sentences that, in their underlying structure, reveal the unconscious, illusion, and imagination of the writer. The present study, grounded in Jean Bellemin-Noël’s theories about the unconscious of the text, aimed to examine Kaveh Mirabbasi’s Persian translation of Nadja. The analysis sought to determine whether the translator had effectively recreated the psychological elements in the target language, which manifest in automatic writing, dreams, free association, and the surrealist use of contrasting elements. To uncover the writer’s unconscious, the study went on to analyze the source text by focusing on these elements as well as the sentence structure, thematic repetition, metaphors, techniques, word choices, and other textual markers. Then, the comparison with the target text helped determine to what extent the translator had accurately reconstructed these aspects. The results indicate that Mirabbasi has largely succeeded in recreating the unconscious of the text through literal translation.

کلیدواژه‌ها [English]

• translation
• Surrealist literature
• Nadja
• Jean Bellemin-Noël
• Psychological elements